Việc tìm hiểu và nắm rõ luật bóng đá 5 người (Futsal) là yếu tố then chốt giúp các đội bóng Việt Nam thi đấu một cách chuyên nghiệp, hiệu quả, đặc biệt là khi các giải đấu chính thức do Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) tổ chức đều áp dụng bộ Luật Futsal mới nhất của FIFA. Khác với bóng đá sân lớn, Futsal có những quy tắc đặc thù về sân bãi, thời gian thi đấu, lỗi tổng hợp và thủ tục khởi động lại trận đấu, tạo nên tốc độ và kỹ thuật riêng biệt. Bài viết này chuyên trang Vào Rồi TV sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết toàn bộ các quy định đó, giúp bạn có cái nhìn chi tiết và đầy đủ nhất về bộ luật đang được VFF áp dụng.

Quy định về sân bãi, bóng trong luật bóng đá 5 người

Trong luật bóng đá 5 người thì các tiêu chuẩn về sân bãi và trang thiết bị được VFF quy định chặt chẽ, dựa trên chuẩn FIFA Futsal Laws of the Game, nhằm đảm bảo tính công bằng và an toàn cho người chơi.

Kích thước sân và khu vực giới hạn

Sân Futsal có hình chữ nhật, với chiều dài luôn lớn hơn chiều rộng.

• Kích thước tiêu chuẩn quốc tế: Chiều dọc (dài) từ 38m đến 42m, chiều ngang (rộng) từ 20m đến 25m. (Các giải đấu không quốc tế có thể áp dụng kích thước tối thiểu là 25m x 15m).
• Đường giới hạn: Tất cả các đường giới hạn (biên dọc, biên ngang, vạch giữa sân, vòng tròn trung tâm) đều phải rộng 8cm.
• Cầu môn: Khung thành phải rộng 3m (tính từ mép trong hai cột dọc) và cao 2m (tính từ mép dưới xà ngang đến mặt sân).
• Khu phạt đền (Khu cấm địa): Là khu vực hình vòng cung, được vẽ từ hai đường song song kẻ vuông góc với đường biên ngang, cách mép trong cột dọc 6m và nối với nhau bằng một cung tròn có bán kính 6m kẻ từ mép ngoài trụ cầu môn.
• Điểm phạt đền thứ nhất: Cách điểm giữa đường cầu môn 6m.
• Điểm phạt đền thứ hai: Cách điểm giữa đường cầu môn 10m. Điểm này được dùng để đá phạt trực tiếp từ lỗi tổng hợp thứ 6 trở đi.
• Khu vực thay người: Được quy định rõ ràng trên đường biên dọc, dài 5m và cách đường giữa sân 5m về mỗi phía.

Tiêu chuẩn bóng thi đấu

Bóng được sử dụng trong Futsal phải là Bóng số 4 với những yêu cầu đặc biệt về độ nảy:

• Chu vi: Tối thiểu 62cm và tối đa 64cm.
• Trọng lượng: Từ 400g đến 440g khi bắt đầu trận đấu.
• Độ nảy: Khi thả rơi từ độ cao 2m, lần nảy đầu tiên không được vượt quá 65cm và không được thấp hơn 50cm. Đặc tính này giúp bóng ít nảy hơn so với bóng đá 11 người, phù hợp với mặt sân cứng và tốc độ thi đấu nhanh của Futsal.

Quy định về cầu thủ, thay người và vai trò của trọng tài

Luật bóng đá 5 người VFF cho phép sự linh hoạt rất cao trong việc thay người, làm tăng tính chiến thuật và tốc độ của trận đấu.

Số lượng cầu thủ và cơ chế thay người

• Số lượng cầu thủ trên sân: Tối đa 5 người, bao gồm 1 thủ môn.
• Số lượng dự bị tối đa: 7 người (có thể thay đổi tùy điều lệ giải).
• Thay người không giới hạn: Số lần thay người trong một trận đấu là không giới hạn. Việc thay người được phép thực hiện bất cứ lúc nào (kể cả khi bóng trong hoặc ngoài cuộc) tại khu vực thay người của đội mình. Cầu thủ bị thay ra vẫn được quyền vào lại sân.
• Thủ tục thay người: Cầu thủ rời sân phải ra hết khỏi đường biên ngang trước khi cầu thủ vào sân bước vào. Nếu vi phạm, đội đó sẽ bị phạt gián tiếp và cầu thủ vào sân sớm có thể bị cảnh cáo (thẻ vàng).
• Giảm số cầu thủ: Nếu một đội có ít hơn 3 cầu thủ trên sân (do chấn thương hoặc thẻ đỏ), trận đấu sẽ bị dừng lại.

Đội ngũ trọng tài

Trận đấu được điều hành bởi 4 người:

• Trọng tài chính: Có quyền lực tuyệt đối, đưa ra quyết định cuối cùng.
• Trọng tài thứ hai: Hỗ trợ trọng tài chính, thường ở bên đường biên đối diện.
• Trọng tài bấm giờ: Chịu trách nhiệm về thời gian thi đấu, bấm giờ 1 phút hội ý và theo dõi lỗi tổng hợp.
• Trọng tài thứ ba: Ghi chép, hỗ trợ trọng tài bấm giờ và thay thế trọng tài chính/thứ hai nếu cần.

Thời gian thi đấu và quy tắc bắt đầu/khởi động lại trận đấu

Thời gian thi đấu trong luật bóng đá 5 người là thời gian thực, một điểm khác biệt lớn so với bóng đá sân lớn.

Thời gian thi đấu chính thức

• Hai hiệp: Một trận đấu gồm 2 hiệp, mỗi hiệp 20 phút thi đấu thực.
• Thời gian thực: Đồng hồ sẽ ngừng khi bóng ngoài cuộc, bàn thắng được ghi, phạt đền, thẻ phạt, hoặc khi trọng tài yêu cầu. Đây là yếu tố khiến trận đấu Futsal kéo dài hơn so với tổng 40 phút.
• Nghỉ giải lao: Không quá 15 phút giữa hai hiệp.
• Hội ý: Mỗi đội được quyền yêu cầu một lần hội ý 1 phút trong mỗi hiệp đấu (không tích lũy). Nếu không sử dụng trong hiệp 1, quyền hội ý sẽ bị hủy.
• Hiệp phụ: Trong các trận đấu loại trực tiếp, nếu hòa, có thể đá 2 hiệp phụ, mỗi hiệp 5 phút thực (hoặc chuyển sang luân lưu 6m tùy điều lệ).

Khởi động lại trận đấu

Các thủ tục khởi động lại trận đấu đều bị giới hạn bởi quy tắc 4 giây:

• Đá biên: Chắc hẳn cập nhật link sopcast hd với trận futsal cũng biết thay vì ném biên, bóng đá 5 người sử dụng đá biên. Bóng được đặt trên đường biên dọc, cầu thủ phải đá trong 4 giây. Cầu thủ đối phương phải cách bóng tối thiểu 5m. Bàn thắng trực tiếp từ đá biên là không hợp lệ.
• Ném phát bóng: Thủ môn phải dùng tay ném bóng từ khu vực cấm địa. Bóng được coi là trong cuộc khi ra khỏi khu vực cấm địa. Thủ môn phải ném bóng trong 4 giây. Thủ môn được phép ghi bàn trực tiếp từ ném phát bóng.
• Đá phạt góc: Được thực hiện trong 4 giây.
• Thủ môn chạm bóng lần thứ hai: Thủ môn không được phép chạm bóng bằng tay trong khu vực cấm địa nếu bóng được đồng đội cố ý chuyền về bằng chân. Sau khi đã ném phát bóng hoặc tham gia vào đợt tấn công ở sân đối phương, thủ môn có thể nhận bóng trở lại từ đồng đội. Quan trọng: Thủ môn chỉ được giữ bóng (chạm tay trong khu phạt đền hoặc chơi bóng ở nửa sân đối phương) tối đa 4 giây.

Quy định về lỗi, vi phạm và lỗi tổng hợp

Đây là điều khoản quan trọng nhất tạo nên sự khác biệt về chiến thuật trong Futsal.

Các lỗi phạt trực tiếp và gián tiếp

• Lỗi phạt trực tiếp: Các hành vi như đá, ngáng, nhảy chồm, xô đẩy, đánh, giữ người, xoạc bóng (nếu dùng sức mạnh hoặc sự liều lĩnh), và các lỗi liên quan đến việc chạm bóng bằng tay (trừ thủ môn trong khu vực cấm địa).
• Lỗi phạt gián tiếp: Xảy ra khi thủ môn giữ bóng quá 4 giây hoặc chạm bóng lần thứ hai (luật back-pass), trì hoãn khởi động lại trận đấu (quá 4 giây), hoặc các hành vi nguy hiểm, cản trở đối phương không bóng.

Quy tắc lỗi tổng hợp 

Lỗi tổng hợp là tất cả các lỗi bị phạt trực tiếp mà một đội mắc phải trong mỗi hiệp đấu.

• Từ lỗi thứ 1 đến lỗi thứ 5: Lỗi bị phạt trực tiếp được thực hiện tại vị trí phạm lỗi (đội đối phương có thể cản phá, tạo hàng rào).
• Lỗi thứ 6 trở đi: Khi một đội phạm 6 lỗi tổng hợp trở lên trong một hiệp đấu (lỗi tổng hợp không được xóa ở hiệp phụ, mà tiếp tục tính dồn), đối phương sẽ được hưởng quả đá phạt trực tiếp không hàng rào.
  • Vị trí đá phạt:
    • Nếu lỗi xảy ra trước điểm phạt đền thứ hai (10m): Quả đá phạt được thực hiện tại Điểm phạt đền thứ hai (10m).
    • Nếu lỗi xảy ra giữa điểm phạt đền thứ hai và cầu môn: Đội hưởng phạt có thể chọn đá tại vị trí phạm lỗi hoặc tại Điểm phạt đền thứ hai (10m).
    • Cầu thủ đối phương (trừ thủ môn) phải đứng sau bóng. Thủ môn phải đứng cách xa bóng tối thiểu 5m.

Kỷ luật (Thẻ phạt)

• Thẻ vàng: Dành cho các lỗi như hành vi phi thể thao, phản đối quyết định trọng tài, trì hoãn trận đấu, hoặc vào/ra sân sai quy trình.
• Thẻ đỏ: Dành cho lỗi nghiêm trọng, bạo lực, hoặc nhận thẻ vàng thứ hai.
• Quy tắc 2 phút phạt đền: Nếu như thường xuyên theo dõi trực tiếp bóng đá Vaoroi cũng biết cầu thủ bị thẻ đỏ phải rời sân ngay lập tức và đội bị phạt phải thi đấu với 4 cầu thủ trong 2 phút thực hoặc cho đến khi đội đối phương ghi bàn (tùy điều kiện nào đến trước). Sau đó, đội bị phạt được phép đưa cầu thủ dự bị khác vào sân để đủ 5 người.

Những cập nhật quan trọng nhất (Dựa trên luật FIFA mới)

Luật bóng đá 5 người không ngừng được điều chỉnh để tăng tính hấp dẫn và công bằng. VFF áp dụng các thay đổi mới nhất từ FIFA, trong đó có một số điểm đáng chú ý:

Thủ môn và quy tắc chơi bóng

Trong Luật Futsal mới, thủ môn có thể nhận bóng từ đồng đội (chuyền về) không giới hạn số lần trong cùng một đợt tấn công, miễn là anh ta không giữ bóng bằng tay trong khu phạt đền quá 4 giây. Tuy nhiên, nếu thủ môn đã chơi bóng và bóng đã vượt qua đường giữa sân, thủ môn có thể nhận bóng trở lại. Luật đã được đơn giản hóa để khuyến khích thủ môn tham gia vào lối chơi tấn công.

Xử lý bóng chạm tay trong khu vực cấm địa

Giống như bóng đá 11 người, luật Futsal mới làm rõ hơn về các tình huống bóng chạm tay không chủ đích. Một quả phạt đền chỉ được trao nếu cầu thủ phòng ngự (trừ thủ môn) cố ý chạm tay hoặc dùng tay/cánh tay để làm cơ thể to ra một cách bất thường.

Vị trí đá phạt đền thứ hai (10m)

Quy tắc đá phạt đền thứ hai (lỗi tổng hợp thứ 6) được thực hiện nghiêm ngặt. Nếu lỗi phạm phải trong vòng cấm, quả phạt sẽ được thực hiện tại điểm phạt đền thứ nhất (6m). Nếu lỗi xảy ra giữa 6m và 10m, đội tấn công có quyền chọn giữa vị trí lỗi hoặc điểm 10m.

Bàn thắng từ ném phát bóng của thủ môn

Luật mới khẳng định bàn thắng có thể được công nhận trực tiếp nếu thủ môn ghi bàn bằng tay (ném) từ khu vực cấm địa của mình sang khung thành đối phương.

Kết luận

Việc nắm vững luật bóng đá 5 người mới nhất từ VFF là yêu cầu bắt buộc đối với mọi cầu thủ, huấn luyện viên và trọng tài tham gia các giải đấu chính thức tại Việt Nam. Các quy tắc đặc thù như luật 4 giây, lỗi tổng hợp, và quy định thay người không giới hạn là những điểm mấu chốt tạo nên bản sắc chiến thuật của Futsal.