Trong cuộc sống, chúng ta thường nhắc nhiều về hàng hóa. Vậy thực chất hàng hóa là gì? Các thuộc tính cơ bản của hàng hóa như thế nào? Cùng agateridgevineyard.com tìm hiểu chi tiết về vấn đề này qua bài viết dưới đây.

I. Hàng hóa là gì?

Theo định nghĩa của C.Mác, hàng hoá là sản phẩm của lao động và thông qua trao đổi, mua bán có thể đáp ứng những nhu cầu nhất định của con người. Hàng hóa có thể đáp ứng nhu cầu cá nhân hoặc nhu cầu sản xuất.

Hàng hóa có thể tồn tại dưới dạng hữu hình hoặc vô hình. Từ khái niệm này ta có thể kết luận rằng một vật phải thỏa mãn ba yếu tố để trở thành hàng hoá:

• Hàng hoá là sản phẩm của lao động
• Hàng hoá có thể đáp ứng những nhu cầu nhất định của con người
• Thông qua trao đổi, mua bán

Hàng hoá có thể được chia thành nhiều loại như:

• Hàng hóa đặc biệt
• Hàng hóa thông thường
• Hàng hóa thứ cấp
• Hàng hóa hữu hình
• Hàng hóa vô hình
• Hàng hóa công cộng
• Hàng hóa tư nhân
• …

II. Thuộc tính của hàng hóa là gì?

1. Giá trị sử dụng 

Giá trị sử dụng là công dụng của hàng hóa nhằm đáp ứng những nhu cầu nhất định của con người. (Có thể là nhu cầu vật chất hoặc tinh thần, nhu cầu cá nhân, nhu cầu sản xuất và tiêu dùng…). Về giá trị sử dụng, hàng hóa có những đặc điểm sau:

• Giá trị sử dụng do thuộc tính tự nhiên của hàng hóa quyết định
• Hàng hóa không nhất thiết phải có một giá trị sử dụng duy nhất. Với sự phát triển của khoa học công nghệ, nhiều đặc tính mới của hàng hóa đã được phát hiện và sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau.
• Giá trị sử dụng là một phạm trù vĩnh viễn vì nó tồn tại trong mọi hình thức hay mọi hình thức tổ chức sản xuất.
• Giá trị sử dụng không vì lợi ích của bản thân người sản xuất hàng hoá mà vì lợi ích của người tiêu dùng hàng hoá đó. Người mua có quyền sở hữu và sử dụng hàng hóa vào mục đích riêng của mình. Nói cách khác, sản phẩm, hàng hóa đáp ứng nhu cầu của xã hội.

2. Giá trị hàng hóa

Trước tiên, để bạn đọc có thể hình dung rõ hơn về khái niệm này, chúng ta sẽ cùng xét một ví dụ đơn giản như sau:

Giả sử một con gà có thể được đổi lấy 10kg táo. Có nghĩa là gà và táo là vật mang giá trị trao đổi. Trong trường hợp này, có hai câu hỏi đặt ra:

• Thứ nhất: Tại sao gà và táo là hai loại hàng hóa khác nhau, có giá trị sử dụng khác nhau lại có thể trao đổi với nhau?

• Thứ hai: Tại sao chúng ta lại trao đổi theo tỷ lệ nhất định 1:10

Cụ thể trong ví dụ này, hao phí lao động của người nuôi gà sẽ bằng với hao phí lao động của người trồng táo. Hay nói cách khác thời gian lao động xã hội cần thiết để nuôi một con gà sẽ bằng với thời gian lao động xã hội cần thiết để trồng được 10kg táo => 1 con gà có giá trị bằng 10kg táo.

=> Giá trị hàng hoá là kết tinh lao động xã hội của người sản xuất hàng hoá bên trong hàng hoá. Giá trị là nội dung bên trong của hàng hóa, được biểu hiện ra bên ngoài thông qua việc hai hàng hóa có thể trao đổi với nhau. Giá trị của hàng hoá có những đặc điểm cơ bản sau:

• Biểu hiện mối quan hệ giữa những người sản xuất hàng hóa
• Là phạm trù lịch sử chỉ tồn tại ở kinh tế hàng hóa

III. Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hóa

Hai thuộc tính của hàng hóa có quan hệ mật thiết với nhau, vừa thống nhất vừa mâu thuẫn với nhau.

1. Tính thống nhất 

• Hai thuộc tính này tồn tại đồng thời trong một loại hàng hóa. Nếu một vật có giá trị sử dụng (tức là có thể thỏa mãn những nhu cầu nhất định của con người và xã hội) nhưng không có giá trị (tức là không do lao động tạo ra, không có sự kết tinh của lao động) như không khí thì bản chất không phải là hàng hóa.
• Ngược lại, những vật có giá trị (tức là sức lao động kết tinh) nhưng không có giá trị sử dụng (tức là không thỏa mãn bất kỳ nhu cầu nào của con người hoặc xã hội) thì không trở thành hàng hóa.

2. Tính đối lập

• Trước hết, với tư cách là giá trị sử dụng, chất lượng của hàng hóa là khác nhau (quần áo, sắt thép, gạo…). Nhưng ngược lại, về mặt giá trị, hàng hoá giống nhau về chất, cả hai đều là “kết tinh thống nhất của lao động”, tức là kết tinh của lao động hay còn gọi là lao động đã được vật hóa.
• Thứ hai, quá trình thực hiện giá trị và giá trị sử dụng có sự tách rời nhau cả về mặt không gian và thời gian.

Người sản xuất quan tâm đến giá trị, nhưng để đạt được mục đích giá trị cũng phải quan tâm đến giá trị sử dụng, người tiêu dùng quan tâm đến giá trị sử dụng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng. Nhưng để có giá trị sử dụng thì phải trả giá trị cho người sản xuất ra nó. Nếu không thực hiện, giá trị sẽ không có giá trị sử dụng. Mâu thuẫn giữa giá trị sử dụng và giá trị hàng hóa cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng sản xuất thừa.

IV. Một số khái niệm liên quan đến hàng hóa

1. Quản lý hàng hóa là gì? 

• Quản lý hàng hóa là một cách tiếp cận có hệ thống, theo chu trình đầy đủ đối với một nhóm các dự án hoặc sản phẩm. Ngoài thuật ngữ quản lý mặt hàng, còn có một thuật ngữ tương tự, đó là quản lý chủng loại.
• Đối với các công ty lớn kinh doanh khối lượng hàng hóa lớn, việc quản lý hàng tồn kho cũng như vị trí, rủi ro thị trường, đo lường lãi lỗ luôn là mối quan tâm hàng đầu. Vì vậy, quản lý hàng tồn kho là một việc hết sức cần thiết đối với các doanh nghiệp.

2. Sản xuất hàng hoá là gì? 

• Sản xuất hàng hoá là gì? Nói một cách đơn giản, còn được gọi là sản xuất hàng hóa nhỏ, là một thuật ngữ do nhà triết học Friedrich Engels đặt ra. Đó là một khái niệm mô tả hoạt động sản xuất, mà nhà triết học Karl Marx gọi là “trao đổi đơn giản” của hàng hóa, trong đó những người sản xuất độc lập mua bán sản phẩm của họ.
• Nói cách khác, sản xuất hàng hóa là thứ mà con người tạo ra không phải vì nhu cầu của bản thân (chẳng hạn như “tự cung tự cấp”) mà để đáp ứng nhu cầu của người khác. Một bên có cầu, bên kia có cung, thông qua hoạt động mua bán trao đổi, hai bên đã tìm được điểm chung.

Hy vọng với bài viết trên, bạn đã hiểu rõ hơn về khái niệm hàng hóa là gì? Các thuộc tính và mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hóa. Thường xuyên truy cập website để cập nhật thêm nhiều bài viết hữu ích khác.